Αυτοπαρατήρηση - Ταυτίσεις - Αυτοενθύμηση

Η πρώτη χρήσιμη προσπάθεια που μπορούμε να κάνουμε είναι η προσπάθεια της Παρατήρησης του εαυτού – το να μάθουμε να παρατηρούμε τον εαυτό μας αμερόληπτα. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται έντονη και συνεχής προσπάθεια,  διότι πρέπει να γίνει συνειδητά. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να προσπαθεί κανείς να παρατηρήσει επί ένα σύντομο, συγκεκριμένο χρονικό διάστημα – λόγω του ότι δεν έχουμε τη δύναμη να παρατηρήσουμε περισσότερο – τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις αισθήσεις και τις κινήσεις του. Είναι απαραίτητο να βρούμε τη σωστή κατάσταση εσωτερικά όπου θέλουμε πραγματικά να παρατηρήσουμε και να συνειδητοποιήσουμε ότι μπορούμε να το κάνουμε, βλέποντας, για παράδειγμα, ότι σκεφτόμαστε ένα πράγμα και αισθανόμαστε κάτι τελείως διαφορετικό. 

Συνήθως, είμαστε ταυτισμένοι με όλα όσα συμβαίνουν μέσα μας – με κάθε σκέψη, διάθεση, αίσθηση, συναίσθημα. Αυτό σημαίνει πως οτιδήποτε συμβαίνει το θεωρούμε ως τον εαυτό μας. Βάζουμε την αίσθηση του «εγώ» στο καθετί που συμβαίνει, και γι αυτόν το λόγο τίποτε δεν μπορεί να αλλάξει μέσα μας.

(…)

Το μεγαλύτερο εμπόδιο στην αυτοεξέλιξή μας είναι ότι είμαστε διαρκώς ταυτισμένοι με οτιδήποτε ελκύει την προσοχή μας κάθε στιγμή. Και γι’αυτόν το λόγο ξεχνούμε τον εαυτό μας. Το φυσικό μας όμως δικαίωμα είναι η τρίτη κατάσταση συνείδησης, η κατάσταση της Ενθύμησης του εαυτού. Αν δεν μπορέσουμε να αρχίσουμε να θυμόμαστε τον εαυτό μας, θα είμαστε ταυτισμένοι με το περιβάλλον μας. Αυτός είναι και ο λόγος που λέγεται ότι είμαστε σε ύπνο. Είμαστε τόσο συνηθισμένοι να είμαστε ταυτισμένοι, που το μόνο που νιώθουμε είναι η γεύση του να είμαστε ταυτισμένοι. 

Όταν ταυτιζόμαστε με ένα πρόβλημα, με ένα άτομο, ένα συναίσθημα, μια κατάσταση, βάζουμε τον εαυτό μας κάτω από τη δύναμή του. Κυριαρχούμαστε από αυτό. Η Αυτοκυριαρχία ξεκινάει με τον αγώνα ενάντια στην ταύτιση. 

Είναι επίσης πιθανόν να ταυτιζόμαστε με την Εργασία στον εαυτό μας, ξεχνώντας ότι ο μικρός σκοπός κάποιου δεν είναι τα πάντα. Ο στόχος δεν πρέπει να γίνεται αντιληπτός δημόσια, από τους άλλους. Αυτό προκαλεί ταύτιση και δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα. 

Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να απελευθερωθούμε από την ταύτιση, γιατί πιστεύουμε ότι οι καλύτερες επιδόσεις μας σε οτιδήποτε καταπιανόμαστε γίνονται με το να είμαστε ταυτισμένοι. 

Όταν είμαστε ταυτισμένοι, βλέπουμε μόνο μια όψη ενός ζητήματος. Αν κάποιος είναι, για παράδειγμα, ενστικτώδης άνθρωπος, ταυτίζεται με το φαγητό που αγαπάει ιδιαίτερα. Ο ενστικτώδης άνθρωπος γίνεται η μπριζόλα που τρώει. Γινόμαστε οτιδήποτε με το οποίο ταυτιζόμαστε: χρήματα, βάσανα, εχθρότητα κτλ. και δεν μπορούμε να θυμηθούμε τον εαυτό μας. 

Για να θυμόμαστε τον εαυτό μας, πρέπει να μην είμαστε ταυτισμένοι. Για να μάθουμε πώς να μην ταυτιζόμαστε, πρέπει πρώτα να μην ταυτιζόμαστε με τον εαυτό μας. Γι αυτόν το λόγο, πρέπει να μάθουμε και να ασκούμαστε στην Παρατήρηση του εαυτού. Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι δεν χρειάζεται να πηγαίνουμε μαζί με μια διάθεση κτλ. , αλλά ότι μπορούμε να αποσύρουμε την αίσθηση του «εγώ» από αυτήν, τότε αρχίσουμε να βλέπουμε τι σημαίνει να μην είμαστε ταυτισμένοι με τον εαυτό μας. 

John G. Bennett - Maurice Nicoll -  "Εργασία στον Εαυτό"