Τα αρνητικά συναισθήματα είναι απολύτως ανώφελα.

«Φαίνεται παράξενο αλλά είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι όλα τα αρνητικά συναισθήματα είναι απολύτως ανώφελα. Δεν εξυπηρετούν κανένα χρήσιμο σκοπό. Δεν μας εξοικειώνουν με καινούρια πράγματα και δεν μας φέρνουν πιο κοντά σε καινούρια πράγματα. Δεν μας δίνουν ενέργεια. Απλώς σπαταλούν ενέργεια και δημιουργούν δυσάρεστες ψευδαισθήσεις. Μπορούν ακόμη και να καταστρέψουν τη σωματική υγεία.

Μετά από μια κάποια μελέτη και παρατήρηση ίσως καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι μπορούμε να απαλλαγούμε από τα αρνητικά συναισθήματα, ότι δεν είναι υποχρεωτικά. Εδώ το σύστημα προσφέρει βοήθεια διότι δείχνει ότι δεν υπάρχει στ’αλήθεια πραγματικό κέντρο για τα αρνητικά συναισθήματα, αλλά ότι ανήκουν σε ένα τεχνητό κέντρο μέσα μας, που δημιουργούμε κατά την παιδική ηλικία μιμούμενοι ανθρώπους με αρνητικά συναισθήματα οι οποίοι μας περιστοιχίζουν. Οι άνθρωποι διδάσκουν ακόμη και στα παιδιά τους να εκφράζουν αρνητικά συναισθήματα. Ύστερα τα παιδιά μαθαίνουν ακόμη πιο πολλά με τη μίμηση. Μιμούνται τα μεγαλύτερα παιδιά, τα μεγαλύτερα μιμούνται τους μεγάλους και έτσι σε πολύ μικρή ηλικία γίνονται ξεφτέρια στα αρνητικά συναισθήματα.

Είναι μεγάλη απελευθέρωση όταν αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχουν υποχρεωτικά αρνητικά συναισθήματα. Γεννιόμαστε χωρίς αυτά, αλλά για κάποιο άγνωστο λόγο διδάσκουμε στον εαυτό μας αρνητικά συναισθήματα.»

(…)

«Εξάλλου, αν θέλουμε να αναπτύξουμε συνειδητότητα και να βελτιώσουμε τις λειτουργίες μας, θα ήταν καλό από την αρχή σχεδόν κιόλας της παρατήρησης του εαυτού να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε ορισμένες από τις λειτουργίες μας, που όχι μόνο δεν χρησιμεύουν σε τίποτε αλλά είναι σαφώς βλαβερές. Παραδείγματος χάρη, παρατηρώντας τον εαυτό σας, ιδιαίτερα όταν παρατηρείτε τη συναισθηματική λειτουργία, προσπαθήστε να σταματήσετε όσο γίνεται περισσότερο κάθε έκφραση αρνητικών συναισθημάτων. Η ζωή πολλών ανθρώπων ουσιαστικά αποτελείται από αυτά. Εκφράζουν αρνητικά συναισθήματα σε κάθε στιγμή που μπορεί να διανοηθεί κανείς, σε κάθε ευκαιρία είτε κατάλληλη είτε ακατάλληλη. Είναι σε θέση πάντοτε να βρίσκουν ψεγάδια στο καθετί. Η βασική τάση του ανθρώπου 1,2 και 3 είναι να εκφράζει αμέσως όλα τα αρνητικά του συναισθήματα. Αν κάνει μια προσπάθεια να σταματήσει αυτή την έκφραση, του δίνει υλικό για παρατήρηση και βλέπει τον εαυτό του από τελείως διαφορετική γωνία αν κάνει σοβαρές προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή, θα πειστεί πολύ σύντομα ότι δεν έχει θέληση, διότι είναι πάρα πολύ δύσκολο να σταματήσει κανείς να εκφράζει αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Ωστόσο είναι απαραίτητο.

Μια άλλη περιττή λειτουργία είναι η ομιλία. Μιλάμε πολύ. Μιλάμε, μιλάμε και τελειωμό δεν έχουμε. Και στην πραγματικότητα ποτέ δεν το προσέχουμε. Συνήθως νομίζουμε πως μιλάμε πολύ λίγο , ελάχιστα, αλλά ιδιαίτερα εκείνοι που λένε τα πιο πολλά νομίζουν πως δεν μιλάνε ποτέ. Αυτό το θέμα είναι πολύ χρήσιμο για παρατήρηση . θα δείτε πως περνάει η μέρα σας, πόσα πράγματα λέτε μηχανικά σε ορισμένες περιστάσεις, πόσα άλλα λέτε μηχανικά σε άλλες περιστάσεις. Ή θα προσέξετε ότι απλώς μιλάτε συνέχεια διότι σας ευχαριστεί ή γεμίζει το χρόνο σας. Πρέπει να το παρατηρήσετε αυτό και να σταματήσουμε έστω και ένα μέρος από αυτή την περιττή ομιλία. Η ομιλία, η φαντασία, το ψέμα και η έκφραση αρνητικών συναισθημάτων είναι στην πραγματικότητα οι κύριες λειτουργίες μας.»

(…)

«Μιλήσαμε ήδη για διαρροές ενέργειας, αλλά το χειρότερο από όλα είναι η έκφραση αρνητικών συναισθημάτων. Αν μπορείτε να σταματήσετε την έκφραση αρνητικών συναισθημάτων, θα αποταμιεύσετε ενέργεια και δεν θα αισθανθείτε ποτέ να σας λείπει.

Μπορούμε μόνο να ελπίζουμε ότι θα γίνουμε ενσυνείδητα όντα αν χρησιμοποιούμε με σωστό τρόπο την ενέργεια που χρησιμοποιείται τώρα με λανθασμένο τρόπο. Η μηχανή μπορεί να παράγει αρκετή ενέργεια, αλλά εσείς μπορεί να την σπαταλάτε με το να θυμώνετε, να εξάπτεσθε ή με κάτι ανάλογο, και μετά μένει ελάχιστη. Ο φυσιολογικός οργανισμός παράγει υπεραρκετή ενέργεια όχι μόνο για όλα τα κέντρα αλλά και για αποθήκευση. Η παραγωγή είναι εντάξει, αλλά δεν γίνεται σωστά η κατανάλωση. Οι διαρροές αυτές πρέπει να μελετηθούν, διότι με ορισμένα είδη διαρροών δεν αξίζει να συνεχίσει κανείς παρά μόνο αφού σταματήσουν, επειδή όσο περισσότερη ενέργεια συσσωρεύει κανείς, τόσο περισσότερο θα διαρρέει. Θα ήταν σαν να χύναμε νερό σε κόσκινο. Ορισμένα αρνητικά συναισθήματα δημιουργούν τέτοιες ακριβώς διαρροές. Σε ορισμένες περιπτώσεις μερικοί άνθρωποι περνάνε από ολόκληρη γκάμα αρνητικών συναισθημάτων που είναι τόσο συνηθισμένα, ώστε ούτε καν τα προσέχουν. Αυτό μπορεί να μη κρατήσει παρά πέντε λεπτά ή πέντε δευτερόλεπτα αλλά μπορεί να είναι αρκετό για να ξοδέψει όλη την ενέργεια που είχε παράγει ο οργανισμός τους επί είκοσι τέσσερις ώρες.»

(…)

«Αυτή είναι μια από τις χειρότερες ψευδαισθήσεις που έχουμε. Νομίζουμε ότι τα αρνητικά συναισθήματα τα δημιουργούν οι περιστάσεις, ενώ όλα τα αρνητικά συναισθήματα βρίσκονται σε μας, μέσα μας. Το σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πάντα νομίζουμε ότι για τα αρνητικά μας συναισθήματα φταίνε οι άλλοι ή φταίνε οι περιστάσεις. Πάντα το νομίζουμε αυτό. Τα αρνητικά μας συναισθήματα βρίσκονται μέσα μας και δημιουργούνται από εμάς τους ίδιους. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως αναπόφευκτος λόγος ή πράξη κάποιου άλλου ή κάποια περίσταση να δημιουργήσει αρνητικό συναίσθημα σε μένα. Είναι απλώς η αδυναμία μου. Κανένα αρνητικό συναίσθημα δεν μπορεί να δημουργηθεί από εξωτερικές αιτίες αν εμείς δεν το θέλουμε. Τα αρνητικά συναισθήματα τα έχουμε επειδή τα επιτρέπουμε στον εαυτό μας, τα δικαιολογούμε, τα εξηγούμε σύμφωνα με εξωτερικές αιτίες, και έτσι δεν τα καταπολεμούμε.

Ερ: Υπάρχει λόγος που θέλουμε τόσο πολύ να τα κρατάμε;

Απ: Συνήθεια. Τα έχουμε τόσο συνηθίσει που δεν μπορούμε να κοιμηθούμε χωρίς αυτά. Τι θα έκαναν πολλοί άνθρωποι χωρίς αρνητικά συναισθήματα; H  συνήθεια αυτή είναι τοσο ριζωμένη, ώστε χρειάζεται ειδική εργασία για να απαλλαγούμε από αυτά.»

(…)

«Ερ: Μπορεί να έχει κανείς αρνητικά συναισθήματα και να είναι καλά στην υγεία του;

Απ: Τη λέξη «υγεία» πρέπει να την παίρνουμε με την ευρύτερη έννοια, από την άποψη του συστήματος. Δεν πρέπει να την παίρνουμε με τη συνηθισμένη έννοια των σωματικών εκδηλώσεων – την πραγματική απουσία σωματικής αρρώστιας – διότι μια από τις πρώτες ανάγκες της υγείας είναι η σωστή λειτουργία των κέντρων. Οι άνθρωποι που τα κέντρα τους δεν λειτουργούν σωστά, δεν είναι υγιείς. Πρέπει να διευρυνθεί η ιδέα της υγείας. Δεν πρέπει να την παίρνουμε με στενή έννοια.

Ερ: Σχετικά με τη σωστή λειτουργία των κέντρων, δεν καταλαβαίνω πως είναι δυνατόν να εμποδίσουμε το συναισθηματικό κέντρο να παρεμβαίνει στην εργασία που προσπαθούμε να κάνουμε με το διανοητικό

Απ: Συνέχει επεμβαίνει. Δεν μπορείτε να κάνετε τίποτε ώσπου να υπερνικήσετε τα αρνητικά συναισθήματα και να μάθετε να μην ταυτίζεστε όταν πάψετε να ταυτίζεστε, τα αρνητικά συναισθήματα αποδυναμώνονται, διότι αυτά είναι δυνατόν να υπάρχουν μόνο με βάση την ταύτιση.

Ερ: Όταν νιώθουμε ένα αρνητικό συναίσθημα, γιατί πρέπει να μην το εκδηλώνουμε;

Απ: Είναι το ίδιο όπως και με την περιττή ομιλία. Ρωτήστε τον εαυτό σας: είναι χρήσιμο, είναι απαραίτητο να τα εκφράζουμε; Η ιδέα είναι να δημιουργήσουμε αντίσταση, διαφορετικά δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε. Και αυτή η δημιουργία αντίστασης αποτελεί εισαγωγή στη μελέτη των συναισθημάτων. Δεν μπορούμε να τα δούμε χωρίς αυτή.»

(…)

« Ερ: Το να συγκρατούμε και να μην εκφράζουμε τα αρνητικά συναισθήματα, το να μην «ξεθυμαίνουμε», να μη «βγάζουμε τα απωθημένα μας», όπως το λέμε στην καθημερινή κουβέντα, δεν μπορεί να έχει βλαβερή επίπτωση;

Απ: Δεν υπάρχει κίνδυνος. Ο βαθμός που μπορούμε να τα συγκρατήσουμε δεν είναι αρκετά μεγάλος ώστε να βλάψουμε τον εαυτό μας. Το να «βγάζουμε τα απωθημένα μας» για ανακούφιση είναι ψευδαίσθηση. Μας κάνει να χάνουμε ενέργεια. Η έκφραση των αρνητικών συναισθημάτων είναι πάντοτε μηχανική, και γι αυτό δεν μπορεί ποτέ να είναι χρήσιμη. Αλλά η αντίσταση σε αυτή είναι συνειδητή.

Ερ: Αν δεν πρέπει να έχουμε αρνητικά συναισθήματα, καταργείται όλη η συναισθηματική ζωή!

Απ: Ακριβώς το αντίθετο. Τώρα δεν έχουμε συναισθηματική ζωή, αλλά μόνο απομίμηση. Το θέμα είναι να έχουμε συναισθηματική ζωή. Οι πραγματικές δυνατότητες για γνώση βρίσκονται στο συναισθηματικό κέντρο.

Ερ: Τον ίδιο βαθμό εξάντλησης προκαλεί ο έλεγχος όπως και η αποδέσμευση. Τι κερδίζω τότε όταν προσπαθώ να ελέγξω την έκφραση του θυμού;

Απ: Η υπόθεση είναι τελείως εσφαλμένη ότι πρόκειται για την ίδια ποσότητα ενέργεια, διότι ο έλεγχος αυξάνει την ενέργεια. Μπορεί βέβαια να διαθέσετε ορισμένη ποσότητα ενέργειας για να ελέγξετε κάποιο συναίσθημα, αλλά την επόμενη στιγμή, αφού δεν ξοδεύετε ενέργεια σε αυτό το άχρηστο συναίσθημα, ο έλεγχος θα αυξήσει την ενέργειά σας. Αυτή είναι η χημική δράση του ελέγχου.

Ερ: Η πείρα μου λέει, ότι η καταπίεση της έκφρασης ενός αρνητικού συναισθήματος, μας κουράζει.

Απ: Μπορεί να κουραστείτε μόνο αν καταπνίγετε την έκφραση. Αλλά εγώ δεν είπα ποτέ να καταπνίγετε, είπα: «Να μην εκφράζετε, να βρείτε λόγους για να μην εκφράζετε». Η καταπίεση δεν μπορεί να βοηθήσει ποτέ, γιατί αργά ή γρήγορα το αρνητικό συναίσθημα θα ξεπηδήσει. Αν απλώς καταπιέζετε, διατηρείτε την ταύτιση και αποκλείετε μόνο την εξωτερική έκφραση. Το ζήτημα είναι να βρούμε λόγους, να σκεφτόμαστε σωστά, διότι η έκφραση του αρνητικού συναισθήματος βασίζεται πάντοτε σε κάποιο είδος εσφαλμένης σκέψης.»

Peter Ouspensky - Ο τέταρτος δρόμος